Centrum UNEP/GRID-Warszawa
PARTNERSTWO Razem Dla Środowiska
UN environment
Zdj. USEPA w domenie publicznej

Co to takiego – i w jaki sposób może nam pomóc w zrównoważonym używaniu plastiku?

Ekologiczni myśliciele już jakiś czas temu przekonywali nas, że żyjemy na „statku kosmicznym Ziemia” i powinniśmy do tego faktu dostosować naszą gospodarkę.

Tradycyjne spojrzenie na wzrost i dobrobyt, skupiające się na ujarzmianiu i eksploatacji pozornie nieograniczonych zasobów skutkowało powstaniem „kowbojskiej ekonomii”, w której wszystko jest dozwolone. Za rzeczywistością nie nadążały instytucje i reguły, choć tam, gdzie zaczęto odczuwać niedobory surowcowe byliśmy świadkami narodzin innowacyjnego podejścia do tworzenia i podtrzymywania dobrobytu.

W efekcie tego stanu rzeczy nasz apetyt na rósł – według danych Międzynarodowego Panelu Surowcowego z 20 miliardów ton wydobycia ogółu surowców w roku 1970 do 70 miliardów w 2010.

Idea zamknięcia obiegu od (coraz bardziej ograniczonych) surowców do realizacji naszej potrzeby coraz większego dobrobytu znajduje swe odzwierciedlenie w idei gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ).

Opierając się na prostej zasadzie ograniczania wytwarzania odpadów, ponownego wykorzystywania materiałów i zmiany sposobów tworzenia i czerpania wartości z oferowanych produktów i usług, GOZ (znany również jako ekonomia cyrkularna) pojawiła się jako pomysł na odejście od filozofii „użyj i wyrzuć”. Stanowi ona szansę na przemyślenie, w jaki sposób tworzymy wartość w naszych gospodarkach oraz minimalizujemy negatywne skutki naszych działań – w zgodzie z koncepcją zielonej gospodarki dla wszystkich.

Kiedy od samego początku zaczniemy projektować koniec życia oraz ponowne użycie danego produktu – biorąc pod uwagę przepływy materiałów oraz możliwości ich odzysku – wówczas jesteśmy w lepszej pozycji do odchodzenia od społeczeństwa wyrzucania.

Konieczność zmian staje się coraz bardziej nagląca.

- Związane z zanieczyszczeniem powietrza koszty zdrowotne szacowane są na 5 bilionów dolarów rocznie. Z zanieczyszczeniem środowiska wiąże się co roku śmierć 8-9 milionów osób – to zgony, których można było uniknąć.

- Corocznie do naszych oceanów trafia 6 milionów ton plastików, a niedawny test globalnych zasobów wody wykazał, że w 83% przebadanej wody kranowej znalezione zostały mikroplastiki.

UN Environment uznaje rok 2018 za rok promowania odpowiedzialnej, zrównoważonej produkcji i konsumpcji – czas, by zamknąć obieg i wdrożyć  zasady GOZ w naszych nawykach konsumenckich. Ekonomia cyrkularna stanowi kluczowy element tej transformacji.

Świadomość tego, w jaki sposób nasze decyzje konsumenckie wpływają i kształtują gospodarkę pozwalają nam uczynić kolejny krok w stronę zamknięcia obiegu w naszym codziennym życiu, naszych gospodarkach i społeczeństwach, pomagając tym samym w realizacji hasła #beatpollution i w budowie świata wolnego od zanieczyszczeń.

Opracowanie i tłumaczenie na podstawie materiału UN Environment