Odpady znajdowane są dziś we wszystkich morzach i oceanach świata – nawet w rejonach położonych daleko od naszych miejsc zamieszkania.

Postępujący wzrost ilości wyrzucanych odpadów oraz powolne tempo rozkładu większości z nich przyczynia się do tego, że coraz większą ich ilość znajdujemy w morzach, na dnie oceanów czy na brzegu. To problem o charakterze ekonomicznym, środowiskowym, zdrowotnym oraz estetycznym, stanowiący niemałe wyzwanie.

Trafiające do morza odpady to efekt ludzkiego postępowania – zarówno niezamierzonego, jak i celowego. Największym ich źródłem są działania, które podejmujemy na lądzie, takie jak wyciek odpadów z położonych przy brzegu wysypisk, wynikłe z turystyki zaśmiecenie plaż czy rybołówstwo. Klęski żywiołowe, takie jak powodzie, spłukują zanieczyszczenia do morza. Lądują one wówczas na ich dnie albo są niesione dalej przez prądy morskie.

Wszystko to przyczynia się do istotnych strat ekonomicznych. Żyjące na wybrzeżach społeczności muszą wydawać coraz więcej na czyszczenie plaż oraz utylizację odpadów. Sektor turystyczny musi zmagać się z utratą dochodów oraz złą prasą. Żegluga zmaga się z wyższymi kosztami, związanymi z uszkodzeniami silników czy radzeniem sobie z odpadami w portach. Rybacy mogą doświadczyć zmniejszenia się ich połowów, uszkodzenia sieci czy zanieczyszczeń, wpływających również na hodowlę ryb czy przybrzeżną akwakulturę.

Trafiające do mórz odpady mogą również skutkować utratą bioróżnorodności oraz funkcji i usług ekosystemowych. Porzucony czy zaginiony sprzęt rybacki nadal łapie ryby i inne zwierzęta, potencjalnie zabijając okoliczne życie, tłamsząc lokalne siedliska oraz stanowiąc zagrożenie dla żeglugi. Przedmiotem niepokoju są również mikroplastiki. Toksyczne substancje, takie jak DDT, BPA czy pestycydy przyczepiają się do tych drobnych cząstek, które następnie spożywane są przez niewielkie organizmy wodne.

Przyczyny zanieczyszczenia mórz i oceanów mają swój złożony, kulturowy wymiar, wiążąc się m. in. z kiepskimi praktykami w zakresie zarządzania odpadami, brakiem niezbędnej infrastruktury, niedostatecznym zrozumieniem przez opinię publiczną konsekwencji swoich działań, słabymi systemami prawnymi oraz mechanizmami gwarantującymi jego przestrzeganie, jak również brakiem środków finansowych.

Opracowanie i tłumaczenie na podstawie materiału UN Environment